เขียนโค้ดอย่างไรให้สะอาด (Clean Code) ใน JavaScript

“Clean code is not written by following a set of rules. Clean code emerges from a consistent style and care.” – Robert C. Martin

ทำไมต้อง Clean Code?

การเขียนโค้ดให้สะอาด หรือที่เรียกว่า Clean Code ไม่ได้แค่ทำให้โค้ดดูดี แต่มันช่วยให้:

• อ่านง่าย เข้าใจได้ทันที
• ลดโอกาสเกิดบั๊ก
• แก้ไขหรือเพิ่มฟีเจอร์ได้ง่ายขึ้น
• ทำงานร่วมกับผู้อื่นได้มีประสิทธิภาพ

ใน JavaScript ซึ่งเป็นภาษาแบบ dynamic และ flexible การเขียน Clean Code จึงสำคัญมาก เพื่อให้โค้ดของเรามีคุณภาพและดูเป็นมืออาชีพ

แนวทางการเขียน Clean Code ใน JavaScript

1. ตั้งชื่อให้สื่อความหมาย

ใช้ชื่อที่ อธิบายสิ่งที่มันทำ ไม่ใช่ชื่อย่อหรือชื่อที่กำกวม

❌ ไม่ดี:

let d;

✅ ดี:

let deliveryDate;

2. ใช้ฟังก์ชันให้สั้น และทำหน้าที่เดียว (Single Responsibility)

ฟังก์ชันที่ดีควรทำสิ่งเดียว และทำให้ดี

❌ ไม่ดี:

function processUserData(user) {
  // validate, save to db, send email
}

✅ ดี:

function validateUser(user) { ... }
function saveUserToDatabase(user) { ... }
function sendWelcomeEmail(user) { ... }

3. หลีกเลี่ยง Magic Numbers และ Magic Strings

❌ ไม่ดี:

if (status === 3) { ... }

✅ ดี:

const STATUS_APPROVED = 3;
if (status === STATUS_APPROVED) { ... }

4. ใช้ Default Parameters แทนการเช็ค undefined

❌ ไม่ดี:

function greet(name) {
  name = name || "Guest";
  console.log("Hello " + name);
}

✅ ดี:

function greet(name = "Guest") {
  console.log(`Hello ${name}`);
}

5. ใช้ Destructuring เพื่อให้อ่านง่ายขึ้น

❌ ไม่ดี:

function displayUser(user) {
  console.log(user.name);
  console.log(user.age);
}

✅ ดี:

function displayUser({ name, age }) {
  console.log(name);
  console.log(age);
}

6. ใช้ const และ let แทน var

const สำหรับค่าที่ไม่เปลี่ยน let สำหรับค่าที่ต้องเปลี่ยน หลีกเลี่ยง var เพราะ scope ไม่แน่นอน

7. เขียน Comment เท่าที่จำเป็น

เขียน comment เมื่อจำเป็นเท่านั้น เช่น logic ซับซ้อน หรือ API call ที่ต้องระบุ source และ อย่าใช้ comment เพื่ออธิบายสิ่งที่โค้ดพูดอยู่แล้ว

❌ ไม่ดี:

// set age to 25
let age = 25;

✅ ดี:

// Default age when user does not provide input
let age = 25;

8. เขียนโค้ดให้เหมือนการเล่าเรื่อง

พยายามจัดโครงสร้างโค้ดให้เหมือน การเล่าเรื่องแบบลำดับ – ตั้งแต่รับ input, ตรวจสอบ, ประมวลผล และส่งออกผลลัพธ์

📌 สรุป

Clean Code คือการเขียนโค้ดให้:

• อ่านง่าย
• สื่อความหมายชัดเจน
• แก้ไขได้ง่าย
• มีโครงสร้างที่ดี

โค้ดที่ดีไม่ใช่โค้ดที่คอมพิวเตอร์เข้าใจง่าย แต่คือโค้ดที่มนุษย์อ่านเข้าใจง่าย